Celal - Zade   Salih   Çelebi

Tosya’da dogmus olup, dogum tarihi belli degildir. Koca nisanci Celal-Zade Mustafa Çelebi'nin küçük kardesidir.

Dogum yili hakkinda degisik tarihler verilmekte ise de kendi divaninin ön sözünde 1561 Ekiminde müderrislikten çekilisi ile ilgili (ol zamanki evvel-i evam-i sebabtan sitap eden ömür kafilesi menzili heftale etmistir.) sözlerinden anlasildigi üzere 899 hicri, 1493 miladi olmasi gerekir. Medrese tahsilini mütakip Istanbul’da ibni Kemal Ahmet Semseddinin derslerine devam eden Celal-Zade Salih Çelebi eserlerinin temize çekilmesinde hocasina yardimci olurdu. Ünlü Haddat Sen Hamdullah’tan yazi mesk ettigi için yazisi güzeldir.

Kanuni’nin padisah oldugu 1520 yilinda Ibni Kemalden ayrila­rak padisah hocasi Hayrettin Efendiye danisment kaydedildi. Kanuninin Belgrat, Rodos ve Budin seferlerini yazarak kardesi Mustafa Çelebi'nin delaleti ile Kanuniye takdim edildi. Eserler begenildiginden 1524 senesinde Murat Pasa medresesi müderrisligi ile Istanbul’a çagrildi. Bu görevde 10 yil kaldiktan sonra Ali Pasa müderrisligine tayin olundu, ilmi ve fazileti ile kisa zamanda tanindi.            Veziri -Azam Ayas Pasanin da teveccügünü kazandi. Sahn-i Seman ve Edirne Sultan Beyazit müderrisliginden sonra sirasi ile Sam ve Misir kadiliginda bulundu. 1565 yilinin Eylül ayinda 74 yasinda iken vefat etti.

Eserler: 1 - Belgrat fetihnamesi,  2 - Rodos fetih­namesi, 3- Tarih-i Feth-i Budun, 4 - Tarih-i Sultan Süleyman              5- Firuz Sah Menakibi tercümesi 6- Ta­rih-i Misr-i Cedid, 7-Kitap-ül muhtasar fi Ahbar-il Beser 8-Leyla ve Mecnun manzumesi 9 - Dürer-i Nesayih, 10 - Cevami ul hikayet ve levami-ur Rivayet tercüme­si, 11 - Miftah serhi hasiyesi,    12- Mevakif Serhi ha­siyesi, 13- Vikale Serhine hasiyesi, 14- Islâh-ul-izah hasiyesi, 15- Tagyir-üt, Tenkih talikasi           16 – Münseat, 17 -  Divan.